„Kierunek NOWE FIO” co warto wiedzieć?
Alicja Gawinek – prezes Opolskiego Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych. Koordynatorka projektów, trenerka i doradczyni z zakresu m.in.: prawnych aspektów dotyczących III sektora, wolontariatu, zakładania i funkcjonowania organizacji.
Wystartował kolejna edycja programu „Kierunek NOWE FIO”, który przeprowadzi w województwie opolskim Opolskie Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych. Jaka jest historia tego programu, po co powstał?
W roku 2012 po raz pierwszy w województwie opolskim został przeprowadzony konkurs w ramach regrantingu. W tamtym czasie było to testowanie tego rozwiązania w ramach jednego z priorytetów wtedy jeszcze Programu Operacyjnego FIO. Województwo opolskie było jednym z 5 województw, które realizowało wtedy regranting ze środków FIO.
Ten konkurs pokazał nam, jak duże jest zapotrzebowanie na zwiększanie środków czy możliwości pozyskiwania środków przez organizacje pozarządowe na terenie województwa opolskiego. Od 2012 roku do nadal to OCWIP realizuje przekazywanie dotacji w ramach regrantingu na terenie województwa opolskiego. Aby móc przekazywać dotacje w ramach tego działania OCWIP startuje również w konkursie, który w ostatnich latach jest realizowany w edycjach 2/3-letnich.
Obecna edycja 2024 jest to pierwszy rok z kolejnej edycji, która będzie trwała do 2026 roku. Pamiętam, jak został ogłoszony konkurs na regranting w ramach Programu Operacyjnego FIO po raz pierwszy siedzieliśmy w biurze i zastanawialiśmy się jak podejść do tego konkursu. Pamiętam też, że dla nas było oczywiste, że musimy wystartować w tym konkursie, biorąc pod uwagę profil naszej organizacji i to, że naszą misją jest wspierać NGO-sy. Towarzyszyło nam przy tym sporo obaw, czy poradzimy sobie z tym konkursem lub jak organizacje pozarządowe będą podchodziły do tego konkursu, a z drugiej strony byliśmy podekscytowani i wiedzieliśmy, że musimy to zrobić, ponieważ to jest potrzebne.
Patrząc z perspektywy czasu, bardzo się cieszymy, że wtedy postanowiliśmy wystartować w tej pierwszej edycji testowej. Doświadczenie, jakie przez tyle lat nabyliśmy jako organizacja, pozwala nam jeszcze bardziej profesjonalnie i skutecznie świadczyć usługi na rzecz organizacji pozarządowych, czyli wypełniać naszą misję.
W ostatnich latach kwota przeznaczona z programu NOWE FIO to blisko 1,5 miliona złotych. Ta kwota imponuje, jak było z wnioskami w latach wcześniejszych? Było duże zainteresowanie?
Zainteresowanie konkursem jest od 2012 roku, czyli od początku realizacji Programu na terenie województwa opolskiego. Oczywiście jednego roku jest większe, a drugiego roku jest trochę mniejsze, to wszystko zależy m.in. od czasu, w którym jest ogłaszany konkurs i od innych czynników. Program był i jest wyjątkowy pod wieloma względami. Przede wszystkim formularz wniosku i sprawozdania jest łatwiejszy niż w przypadku wielu innych konkursów.
Z naszych obserwacji wynika, że pomimo realizacji programu od ponad 10 lat wciąż są organizacje, które jeszcze nie wiedzą o tym, że jest taki program „Kierunek NOWE FIO” w ramach którego również można otrzymać dotacje. Dlatego w każdym roku staramy się docierać do miejscowości tzw. „białych plam” tj. do miejscowości, z których w przeciągu ostatniego czasu nie były składane żadne wnioski.
W ramach konkursu organizacje pozarządowe mogły ubiegać się o dotacje m.in. na doposażenie lub adaptację pomieszczenia, które wynajmują czy też na własny rozwój np. na dofinansowanie szkolenia z polityki rachunkowości. W latach wcześniejszych nie było konkursu, gdzie organizacje mogły ubiegać się stricte o dotacje na wsparcie rozwojowe. Obecnie podobne programy ogłaszane są między innymi przez Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego, miasto Opole i inne samorządy.
Należy też pamiętać, że w ramach tego konkursu dotacje mogą otrzymywać nie tylko organizacje pozarządowe, które muszą spełnić oczywiście kilka warunków, ale również grupy nieformalne, czyli osoby fizyczne. Przez wiele lat tak naprawdę był to jedyny taki konkurs, gdzie osoby fizyczne mogły starać się o takie dofinansowanie na realizację różnego rodzaju działań społecznych.
Do kogo skierowany jest ten konkurs? Kto może wziąć w nim udział?
Młode lokalne organizacje pozarządowe lub podmioty, które są wymienione w art.3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, które mają siedzibę w województwie opolskim i są wpisane do KRS lub innego właściwego rejestru nie wcześniej niż 60 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Ponadto roczny przychód takiej organizacji za poprzedni zakończony rok obrotowy nie może przekroczyć 50 000 zł.
Drugą grupą są lokalne organizacje pozarządowe, które mają siedzibę w województwie opolskim i których roczny przychód za zakończony rok obrotowy nie przekroczył również 50 000 zł.
Trzecią ostatnią grupą odbiorczą są grupy nieformalne: czyli grupy składające się nie mniej niż z 3 osób, które są pełnoletnie oraz zamieszkują na terenie województwa opolskiego i chcą zrealizować jakieś działanie społeczne na rzecz swojej społeczności lokalnej.
Te środki mogą być bardzo przydatne i pomocne, na co mogą być one przeznaczone? Czy każde działanie można finansować z FIO?
Działania jakie można realizować to są wszystkie inicjatywy, które mieszczą się w sferze pożytku publicznego, na przykład działania o charakterze kulturalnym, społecznym, działania nastawione na integrację jakiegoś środowiska, warsztaty, szkolenia, spotkania, rajdy. Projekty, które były realizowane w zeszłym roku to m.in. jest cykle warsztatów i spotkań edukacyjnych
dla dzieci i młodzieży, spotkanie rad seniorów, działania kulturalne połączone z koncertami. Ponadto młode i lokalne organizacje pozarządowe mogą składać wnioski na rozwój organizacji np. na doposażenie, na adaptację swojej siedziby czy też jakieś szkolenia wzmacniające kompetencje członków czy wolontariuszy.
Czy osoby zainteresowane muszą obawiać się nadmiernej dokumentacji? Czy mogą liczyć w razie czego na czyjąś pomoc?
Musimy pamiętać, że jest to projekt realizowany ze środków w ramach dotacji, w związku z tym są pewne zasady, które nas obowiązują. Ponadto obwiązuje nas wiele przepisów związanych m.in z księgowością czy wydatkowaniem środków. Natomiast każda organizacja lub grupa nieformalna, która otrzymuje dotacje, ma przydzielonego indywidualnego opiekuna, który wspiera organizacje czy grupę na każdym etapie realizacji projektu.
Opiekun jest w stanie podpowiedzieć, pokazać co trzeba zrobić i w jaki sposób trzeba rozliczyć dotację. Konkurs „Kierunek Nowe FIO” oprócz tego, że ma za zadanie przekazać środki finansowe na realizację działań organizacji pozarządowych i grup nieformalnych ma też edukować organizacje pozarządowe i przygotowywać je do absorpcji środków z innych źródeł. Często składają do nas wnioski organizację, dla których dotacja z naszego programu jest pierwszą dotacją i mamy świadomość tego, że będzie potrzeba wsparcia takiej organizacji.
Pewnie wiele osób, które korzystało w latach wcześniejszych z tej pomocy zastanawia się, czy mogą spróbować ponownie. Są jakieś ograniczenia?
W przypadku organizacji pozarządowych ograniczeniem jest przede wszystkim w tej chwili przychód za ostatni rok obrotowy nie więcej niż 50 000. Nie ma takiego obostrzenia, które mówiłoby o tym, że jeżeli kiedyś organizacja bądź grupa nieformalna składała wniosek, czy otrzymała dotacje w latach wcześniejszych, w tej chwili nie może. Jeżeli ktoś ma jakieś wątpliwości czy jakieś pytania serdecznie zapraszamy do kontaktu.