Tematy spotkań grupy samopomocowej z Nysy były różne, ale skupiające się wokół głównej osi jaką była aktywność zawodowa i poruszanie się po rynku pracy osób niepełnosprawnych.
Podczas dyskusji zastanawiano się gdzie tkwi problem tak słabego udziału osób niepełnosprawnych w rynku pracy, gdzie leżą bariery. W czasie spotkań wiele razy przewijały się istniejące na rynku bariery, które niekorzystnie wpływają na liczbę pracujących niepełnosprawnych. Większość ma charakter systemowy, tu jako przykład wskazano niejasność i zmienność przepisów prawa, czy nieefektywny i nieadekwatny system kształcenia ogólnego i zawodowego osób niepełnosprawnych.
Z drugiej strony jak zauważyli uczestnicy spotkań mamy jednak do czynienia z barierami o charakterze jednostkowym takimi jak np. postawa wobec pracy, czy stereotypowe myślenie na temat osób niepełnosprawnych.
Tymczasem aktywność zawodowa jest jednym z najlepszych sposobów na rehabilitację, wyjście z izolacji i ogólną poprawę jakości życia osób niepełnosprawnych. Dlatego tak ważne są inicjatywy zmierzające do zmiany postaw zarówno potencjalnych pracowników jak i pracodawców. Dla tych ostatnich, szczególnie tych większych, nawet obostrzenia w zakresie płatności na rzecz na PFRON przy zatrudnieniu mniej niż wymagane to jest przepisami prawa liczby osób niepełnosprawnych nie wpływają na zmianę postaw.
Edukacja dotyczyć powinna jednak nie tylko samych postaw, ale i podnoszenia kwalifikacji i kompetencji osób niepełnosprawnych ponieważ na ten element często zwracają poszukujące pracowników firmy. Niestety w kwestii wykształcenia nie jest najlepiej skoro jak wskazują dane dysproporcje w uzyskiwanym wykształceniu są szczególnie widoczne w tej grupie. Tu uczestnicy wskazali poważne ograniczenie, które wpływa w znacznym stopniu na późniejsze losy na rynku pracy. W dużej części przypadków decyzje o wyborze konkretnej ścieżki kształcenia są przypadkowe, podporządkowane ofercie edukacyjnej (która jest niedopasowana do potrzeb rynku pracy i zdecydowanie zbyt wąska), a nie możliwościom i zainteresowaniom osób głuchych.
Podczas spotkań zastanawiano się także jak omijać lub niwelować bariery. Jednym ze wskazanych rozwiązań była przedsiębiorczość społeczna. Mocno rozwinięta u naszych zachodnich sąsiadów.
W Polsce stanowiąca jedną z szans na integrację zawodową osób niepełnosprawnych. Firmy, których podstawowym celem nie jest generowanie zysków a raczej społecznej wartości dodanej są alternatywą od zatrudnienia u „obcego” pracodawcy.
Podczas wielu dyskusji w trakcie spotkań grupy zgodzono się iż wypracowane nowe modele wsparcia w zakresie aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych powinny opierać się na kilku podstawowych założeniach, z których najważniejsze to:
1. Oparcie rozwoju i aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych o dokładną diagnozę potrzeb zarówno samych osób niepełnosprawnych, jak i ich otoczenia. Działania te powinny dotyczyć np. tematyki szkoleń i warsztatów, jak i kierunków kształcenia, które powinny „ewoluować” wraz ze zmieniającą się specyfiką rynku pracy.
2. Indywidualne podejście do osoby niepełnosprawnej, która potrzebuje działań o charakterze bardziej zindywidualizowanym i dopasowanym do danej osoby charakterze.
3. Kompleksowość podejmowanych działań – wielość istniejących na rynku pracy barier wymaga wielorakich działań celem likwidacji barier zarówno o charakterze wewnętrznym jak i zewnętrznym.
4. Niwelowanie barier finansowych oraz warunków finansowania i udziału, które nie mogą stanowić kosztu i ryzyka większego od korzyści wynikających ze współudziału w dzianiu.
Grupa przedstawiała wyniki swojej pracy podczas spotkań sieciujących.
Autorka artykułu: Joanna Kantorska
Animatorka grup samopomocowych w projekcie Sieć Samopomocowa Osób Głuchych/Niesłyszących w Województwie Opolskim
Poprzedni
Generator