Wiele z tematów związanych z aktywizacją osób niepełnosprawnych porusza się wokół kwestii zatrudnienia osób niepełnosprawnych, w kole w Nysie, będącym jedną z grup samopomocowych utworzonych w ramach projektu Sieć samopomocowa osób głuchych w województwie opolskim finansowanego ze środków realizowanej w Niemczech Akcji Człowiek (Akction Mensch), skupiono się na temacie aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. W kołach PZG w Strzelcach Opolskich i Kluczborku zajęto się innymi tematami z tego obszaru:
– Niepełnosprawny pracownik, prawa osób niepełnosprawnych w pracy, obowiązki pracodawcy – koło w Kluczborku;
– Podnoszenie kwalifikacji i samokształcenie się jako forma aktywności i aktywizacji społecznej i na rynku pracy koło w Strzelcach Opolskich.
Wszystkie te tematy jasno wskazują jak ważnym elementem aktywizacji osób niepełnosprawnych jest zwiększenie ich aktywności zawodowej. Osoby niepełnosprawne są przecież członkami społeczeństwa i mają prawo do pozostania we własnym środowisku lokalnym. Powinny one otrzymać potrzebne im wsparcie w ramach normalnych struktur edukacyjnych, opieki zdrowotnej, zatrudnienia i usług społecznych. Jednak praktyka i zidentyfikowane podczas spotkań bariery powodują, iż dostępność rynku zatrudnienia i wejście na ten rynek z odpowiednimi kwalifikacjami są mocno utrudnione.
Podczas spotkań starano się przedyskutować zarówno bariery dotyczące podnoszenia kwalifikacji osób niepełnosprawnych, jak i te ograniczające swobodę zatrudniania osób niepełnosprawnych. Analizowano również dostępne dane i własne obserwacje i jak wskazały te pierwsze wielu pracodawców chce zmienić swoją politykę i procedury, aby usunąć bariery przeszkadzające w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ale nie wiedzieli jak to zrobić. Nie mieli też dostatecznej wiedzy na temat niepełnosprawności, potrzebnej do dokonania dostosowań, które umożliwiłyby takim osobom podjęcie pracy. To jedna z poważniejszych barier po stronie pracodawców – brak wiedzy w tym obszarze. Dalsze prace grup koncentrowały się na znalezieniu schematu zarówno wsparcia w obszarze podnoszenia kwalifikacji, jak i już tematów związanych z zatrudnieniem u pracodawcy.
Zauważono, że występuje trudność z opracowaniem jednego schematu wsparcia w zakresie podnoszenia kwalifikacji czy też zatrudniania osób niepełnosprawnych. Osoby niepełnosprawne nie są bowiem grupą jednorodną i wsparcie na rzecz ich podnoszenia kwalifikacji czy też zatrudnienia musi odzwierciedlać różne potrzeby tych osób, czy to z nabytą lub długotrwałą dysfunkcją, z chorobami o charakterze zmiennym lub stałym, różne rodzaje pracodawców i struktur biznesowych, a także różne dostępne stanowiska pracy. Co powoduje sytuację, w której aby jak najwięcej osób mogło realizować swój potencjał, wsparcie w tych obszarach musi uwzględniać najlepsze dostępne dane na temat tego, jak sprawdzają się różne rozwiązania.
Podczas dyskusji wskazano również, że niepełnosprawni czasem mogą potrzebować więcej czasu lub więcej długotrwałego wsparcia, aby móc zacząć pracować, co wynika z potrzeby wsparcia jeszcze przed podjęciem działań na rzecz zatrudnienia, aby pomóc ludziom „przygotować się” do myśli o podjęciu pracy.
Analizując różne przypadki zauważono, iż wczesne skupienie się na poszukiwaniu pracy oraz dostęp do możliwości uczenia się, pomocy mentora i przyjacielskich relacji już w danym miejscu pracy, sprawdzają się lepiej niż przedłużone działania przygotowawcze odbywające się poza miejscem pracy.
Podczas wielu dyskusji w zakresie podnoszenia kwalifikacji wskazano na potrzebę przygotowania projektów finansowanych ze środków zewnętrznych (np. UE), wskazując jako dobry przykład projekt „Bądź Aktywny” realizowany przez Polski Związek Głuchych oddział opolski w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Wspólne spotkania i dyskusje w różnych obszarach wskazały, iż przyjęte założenia projektu dot. samopomocowych grup wsparcia sprawdzają się a głos, wiedza i doświadczenie innych niepełnosprawnych może być inspiracją dla osób borykających się z niepełnosprawnością i źródłem przydatnych wskazówek na temat różnych modeli działania i przykładów z życia, pokazując, co w przypadku innych osób się sprawdziło.
Grupy przedstawiała wyniki swojej pracy podczas spotkań sieciujących.